مرجان ها، جانورانی از رده کیسه تنان هســتند و اغـلـب دستـه جمعی زندگی می کــنند. مرجــان ها گیــاهی شکــل و استوانه ای هستند. در بالای استوانه، سر آن ها قرار دارد. در پایین، صفحه ای پهن وجود دارد که به آن «صفحه پایی» می گویند. سلول های صفحه پایی مواد آهکی ترشح می کنند تا مرجان بر روی آبسنگ های مرجانی ثابت نگه داشته شود. با ترشح این مواد به تدریج پایه ای آهکی برای مرجان بوجود می آید. تجمع مرجان ها و ترشحات آهکی آن ها، در پیدایش جزیره کیش نقش داشته است. جزایر مرجانی در کنار جنگل های استوایی دارای بالاترین تنوع زیستی در اکوسیستم های جهان هستند.
مـرجــان ها علاوه بر داشتــن جنبه اکوتوریستی بسیار ارزشمند، به عنوان زیستگاه برای انواع آبزیان، جلوگیری از فرسایــش ساحــل، تولــید رسوبات کربنات کلسیم و شفاف نمودن آب و داشتن ارزش فراوان علـمی و آموزشی، بسیار حائز اهمیت می باشند.

در آب های پـیرامـون جـزیـره کـیـش گونه های مختلفی از ماهی های تزئینی زندگـی می کـنند. ایــن مـاهی هــا دارای رنگ های شاد و متنوع و شکل های شگفت آوری هستند. برخی از آن ها عبارتند از: خروس ماهی، دلقک ماهی، ملوان، فرشته ماهی، خفاش ماهی، صندوق ماهی، پیکاسو، جراح ماهی، پروانه ماهی زرد و پروانه ماهی سه نواری.

چطور یک کرم می تواند پری شبیه به طاووس داشته باشد؟ بله، واقعا عجیب است، اما واقعیست. بدن کرم پر طاووسی ماننـد کــرم هــای خاکی از صدها بخش اصلی تشکیل شده است. آن ها لوله هایی بلند از گل و شن می سازند و در درون آن ها پنهان می شوند. پر های زیبایی که به پر طاووس شباهت دارند، در واقع آبشش های کرم هستند. هر وقت موج بلندی می آید و روی لوله ها را می پوشاند کرم ها آبشش هایشان را از لوله ها بیرون می آورند. آبشش ها به رنگ های مختلف مانند قهوه ای، قرمز یا ارغوانی دیده می شوند.

شکل ستاره دریایی مانند ستاره های خیالی است. از بدن این جانور بازوهایی مانند پره های یک ستاره بیرون آمده است. هر ستاره دریایی بین پنج تا چهل بــازو دارد. در انــتــهای ایـن بــازوها چشــم های کـوچکی است که با آن ها اطراف را می بیند. اگر یکی از بازوهای ستاره دریایی قطع شود می تواند دوباره آن را بســازد. بازوی قطــع شـده هم مــی تواند به یـک ستـاره دریـایـی جدید تبدیل شود.

سگ ماهی یا بمبک مصرف صنعتی دارد. از جگر این ماهی، روغنی بدست می آید که مصرف دارویی دارد. از گوشت این ماهی، خوراک حیوانات و کود تهیه می شود. وزن متوسط سگ ماهی دو کیلوگرم است. این ماهی از کرم ها و حیوانات کوچک تغذیه می کند و موقع تخم ریزی به ساحل می رود و بین 40 تا 100 هزار تخم می گذارد.

نوعی سفره ماهی است که وزنش معمولا به 50 کیلوگرم می رسد. این ماهی خوراکی نیست و درازای بدنش معمولا حدود یک متر است. دم این ماهی که وسیله دفاعی او به حساب می آید طویل بوده و برجستگی اره مانندی که روی آن وجود دارد از او در مقابل خطرات دفاع می کند. بدن این جانور پهن بوده و مانند سفره ماهی در کف دریا می خوابد و به هنگام شنا سرعت زیادی دارد.

خیار دریایی جزء خانواده خارپوستان می باشد. خیار دریایی بالغ در اطراف دهان خود دارای 10 شاخک حسی انگشت مانند هستند. خیارهای دریایی ، پلانکتون ها و دیگر ذرات ریز نظیر مواد آلی موجود در بستر دریا را مورد تغذیه قرار می دهند و برای این کار از شاخک های حسی( تنتاکل ) خود بهره می گیرند. چنانچه خیار دریایی یکی از تنتاکل های خود را از دست دهد در طی مدت سه هفته می تواند آن را جایگزین و بازسازی نماید. از پاهای لوله ای خود برای خزیدن ، حفر کردن شن ها و رسوبات استفاده می کنند .

این ماهـی، بـدنـی کشـیده دارد و در فک بالایی اش استخوانی دراز با دندان های نوک تیز دیده می شود که شبیه اره است. گاهی اره این ماهی به صد سانتی متر می رسد. وزنـش در حـدود صد کیلوگرم است .

علت این نام اینست که این خرچنگ تنها در گوشه صدف حلزونی اش زندگی می کند. در زمان احساس خطر فورا به درون صدفش می خزد و با یکی از انبرهایش که بزرگ تر است، در صدف را می پوشاند و در هنگامی که عصبانی می شود از انبرهایش برای گاز گرفتن استفاده می کند. پوسته ای که خرچنگ زاهد به دنبال خود می کشد، برای او نیست. او بعد از بیرون آمدن از تخم ، به درون پوسته حلزونی می رود و در آن خانه می کند و هر چه بزرگ تر می شود، به خانه بزرگ تری می رود. او برای راه رفتن از دو پای جلویی خود استفاده می کند. خرچنگ های زاهد از بقایای اجساد جانوران دیگر تغذیه می کنند و در واقع خرچنگ ها لاشخورهای دریایی هستند.

اختاپوس از نرم تنان است که در خانواده پا بر سران طبقه بندی شده است. اما چرا پا برســران؟ چــون در اطـراف سر این جانوران هــشــت پــــا، تــــعـــــدادی بــازو دیــده می شود. طـــرز قــرار گـــرفتن بازوها، طوری است که به نظرمی رسد پاهای این جانور بر روی سر آن قرار گرفته اند. هشت پاها از جانوران غارتگر دریایی به شمار می آیند. جالب است بدانید ، قسمت سخت بدن هشت پا به «کف دریا» معروف است که شبیه یک برگ است. کف دریا بعد از مرگ جاندار بر روی ساحل دیده می شود. با جستجو در سواحل کیش، به خصوص اطراف کلبه هور، می توانید آن ها را بیابید.

نام صدف حتما شما را به یاد مروارید می اندازد، چون نام این دو همیشه همراه هم بوده است. صدف ها انواع گوناگونی دارند و همه آن ها مروارید ساز نیستند. با این حال صدف فقط به خاطر مروارید شهرت ندارد. در اروپا و آسیای شرقی، صدف غذای لذیذ و گران قیمتی به حساب می آید. در بین بومیان کیش نیز صدف مصرف خوراکی دارد. البته همه صدف ها خوراکی نیستند.
صدف ها اغلب به صورت گروهی زندگی می کنند. آن ها در آب های نزدیک ساحل به سر می برند، جایی که بتوانند از گیاهان کوچک دریایی تغذیه کنند. صدف ها با باز و بسته کردن دو کفه خود در دریا شنا می کنند که بیشتر شبیه دست زدن است.
بعضی از صدف ها آب را با فشار از طریق یک فواره بسیار قوی از پشت سرشان خارج می کنند و با این روش، جلو می روند. صدف ماده، پس از جفت گیری با صدف نر، در فصل تابستان تخم های زیادی در آب رها می کند.
این تخم ها آنقدر زیاد هستند که ابری از تخم را بوجود می آورند. از هر تخم، یک صدف کوچک بیرون می آید و در اطراف شنا می کند. نوزاد صدف تا سه هفته به همین شکل زندگی می کند. پس از این مدت ، خود را مانند یک تکه علف دریایی، با رشته هایی که درون بدنـش بوجود می آید محکم می بندد.بعد از یک سـال صـدف کـاملا بـزرگ می شود و شنا می کند تا خود را به صدف های دیگر برساند. همانطور که قسمت نرم صدف رشد می کند پوسته صدف ها هم بزرگ تر می شود.
صدف ها با رنگ های گوناگون، خودشان را در کف دریا از چشم دشمنان پنهان نگه می دارند. موجودات دریایی که درون صـدف ها زندگی می کنند گـاهی اوقات ماهی صدف دار نامـیده می شـوند. اما آن ها هیچ ارتباطی با ماهی ها ندارند، بلکه از خانواده حلزون هایی هستند که ممکن است در باغچه خانه شما هم پیدا شوند.

عروس دریایی یکی دیگر از آبزیان جزیره کیش است که این نام به دلیل زیبایی این موجود دریایی به او داده شده است. بدن عروس دریایی را رنگ های زیبا و تند پوشانده اند. این موجود بر خلاف اسمش کمی ترسناک است. برخورد دنباله های بلند و نرم آن با بدن انسان باعث ایجاد زخم هایی مانند سوختگی می شوند.

از ساليان بسيار دور و به واسطه امنيت و آرامشى كه بر سواحل زيباى جزيره كيش حاكم است انواع آبزيان و از جمله لاك پشت ها در آن آشيانه گزيده اند. دو نوع لاک پشت در خليج فارس وجود دارد. لاک پشت نوک دار و لاک پشت سبز. درآب هاى ساحلى جزيره مخصوصاً در نزديكى دماغه غربى و همه سواحل سنگى جنوب و غرب جزيره ، لاك پشت هاى دريايى غول پيكر را به راحتى از فراز ديوارهاى ساحلى مى توان مشاهده نمود. وفور لاك پشت ها در آب هاى ساحلى مخصوصاً درهنگام غروب يكى از جاذبه هاى سواحل صخره اى كيش است.
لاک پشت هاي دريايي در اولين حلقه چرخه اکوسيستم دريايي قرار دارند و وجود اين آبزيان براي بقاي نسل بشر لازم و ضروريست. اين جانوارن توازن زيست محيطي را بر عهده داشته و از بين رفتن آنان انسان را مواجه با فاجعه اي بزرگ و جبران ناپذير خواهد ساخت.
آن ها براي تنفس به سطح آب وابسته هستند و در فصل توليد مثل براي تخم گذاري به سواحل شني مي آيند. لاک پشت ها معمولا از گياهان دريايي، عروس هاي دريايي، اسفنج ها، لارو سخت پوستان و نرم تنان تغذيه مي کنند. لاک پشت هاي دريايي پراکنش جهاني دارند و انتشار جغرافيايي آن ها در آب هاي گرم و نيمه گرم استوايي و از جمله خليج فارس و درياي عمان است. با توجه به شرايط نامناسب سواحل جنوب ايران محل تخم گذاري لاک پشت هاي دريايي به سواحل شني جزاير محدود گرديده است.بزرگترین لاك پشت دنیا كه در خلیج فارس نیز وجود دارد لاك پشت چرمی می باشد كه حدود 170 سانتی متر طول و 600 كیلوگرم وزن دارد.
لاك پشت ها برای تخمگذاری، شب هنگام به سواحل ماسه ای مـی آیند و به كمـك باله های عقبـی لانه ای به عمق تقـریبی 35 سـانتی متر حـفر می كنند و سپس روی آن را با ماسه می پوشانند، تخمگذاری لاك پشت های عقابی از اواخر اسفندماه تا اواسط خرداد ماه ادامه دارد و شانس دیدن همزمان تخمگذاری و بیرون آمدن نوزادان از تخم در نیمه دوم اردیبهشت و نیمه اول خرداد برای گردشگران علاقمند وجود دارد.
لاك پشت های عقابی حدوداً 50 تا 60 روز پس از تخم گذاری سر از تخم بیرون می آورند و با زحمت فراوان خود را از بین ماسه ها بیرون كشیده و به كمك نور منعكس شده از سطح دریا راه را پیدا كرده و به سمت دریا می روند.

دلفین ها که در زبان فارسی به آنها تخس هم می گویند، باهوش ترین حیوان آبزی به شمار می روند. دلفین ها در بیشتر قسمت های خلیج فارس بویژه در آب های تنگه هرمز و آب های بین جزایر دیده می شوند. یکی از انواع دلفین ها به نام پوریوبز در جنگل های حرا به طور دائم زندگی می کند و دلفین های بینی بطری در جنوب جزیره قشم و در مجاورت جزیره هنگام و سالارک و هرمز زندگی می کنند و از گونه های بومی منطقه نیز محسوب می شوند. علاوه بر این ها تا اوایل نیمه نخست تابستان دلفین های گوژپشت در مجاورت قشم دیده می شوند و این گونه ها مهاجر آب های خلیج فارس هستند و ۵ تا ۶ ماه در این آب ها می مانند. از دیگر دلفین های خلیج فارس دلفین سیاه است که گونه ای از نهنگ های خلیج فارس است که رنگ تیره بدن، آن را از سایر گونه ها دلفین ها جدا می سازد.

ماهی های خوراکی بر حسب درجه به سه دسته تقسیم می شوند:
ماهی های درجه اول: قباد، راشکو، حلوا سفید، شیر، شوریده، حلوا سیاه، شهری، شانک، هوور، کوشک.
ماهی های درجه دوم: سرخو، میش ماهی، هامور، سنگسر، سبیتی، خاور، دختر ناخدا.
ماهی های درجه سوم: راشگو، گوازیم، گیش، مومغ.
ماهى يكى از مهم ترين مواد پروتوئينى در سبد غذايى است . داشتن اطلاعاتى از ماهيان جزيره حتى اندك خالى از لطف نيست.ماهى سه كله، ماهى شير ، ماهى سُرخو و ماهى شهرى جزء ماهيان پر چرب هستند.ماهى جت ، كافُر و ماهى جاش فاقد هر گونه چربى می باشند. ( قابل توجه بيماران قلبى)ماهى هوور و ماهى زرده ماهيان گوشت قرمز و طعم دار به حساب آمده و در هنگام خوردن ، طعم ادويه مى دهند.
اكثر ماهيان اين منطقه طبع سرد دارند . به همين علت همراه ماهى، خرما هم مصرف مى شود. اگر خواستيد بدانيد سرخ كرده كدام ماهى و يا كبابى كدام ماهى خوشمزه تر است به ادامه مطلب توجه كنيد:
ماهيان مناسب براى سرخ كردن : كافُر ، جاش سال، جت ، ماهى شير كوچك و هامور كوچك
ماهيان مناسب براى كباب كردن : ماهى سه كله ، شير بزرگ و هامور بزرگ

یکی از محصولات پر ارزش خلیج فارس و دریای عمان، میگو، است. میگوی خلیج فارس از جنس پنائاس، می باشد و بین 7 تا 15 سانتیمتر طول دارد. بدن میگو کشیده و دراز و از دو طرف به هم فشرده است، میگو از سه قسمت سر و سینه و شکم تشکیل یافته و بر روی سر و قطعات سینه، پوسته سختی موجود است. در دنبال شکم، دم میگو واقع گردیده که از شش حلقه کیتینی پوشیده شده است، همین دم میگو است که پس از صید در کشتی بلافاصله از سر جدا و مخلوط با یخ نگهداری شده تا به موقع منجمد و بسته بندی و آماده صدور به داخل یا خارج کشور گردد.
تاکنون بیش از ده نوع میگو در آبهای خلیج فارس صید و شناخته شده است که مشهورترین آنها لابستر یا شاه میگو است که وزن آن تا یک کیلو و گاه بیشتر می رسد. از این نوع میگوی کمیاب که در سواحل صخره ای و نزدیک ساحل زیست می کند، سالی حدود 200 هزار عدد صید می شود.